วัฒนธรรมและประเพณีของไทย

  นิทานตำนาน เรื่อง.. พิธีของเมี่ยน อดีตกาลนั้นอิ้วเมี้ยนไม่มีพิธีบูชาเทพเจ้า และไม่มีพิธีการทำขวัญต่าง ๆ รวมทั้งการบวชด้วยก็ยังไม่มี แต่สมัยก่อนนั้น เยี่ยนฟิวเมี้ยน มีพิธีการต่าง ๆ มากมายเชื่อกันว่าอิ้วเมี้ยนนั้นไปขโมยมาจาก เยี่ยนฟิวเมี้ยนมาใช้ ในอดีตมีสถานศึกษาแห่งหนึ่ง มีปรมาจารย์ท่านหนึ่ง สอนอยู่ในสถานศึกษาแห่งนี้ มีนักเรียนมากมาย และมีเยี่ยนฟิวเมี้ยนคนหนึ่งมาเรียนในสถานศึกษาแห่งนี้ด้วย เยี่ยนฟิวเมี้ยนนั้นพูดกันว่าเป็นวิญญาณชนิดหนึ่ง มีรูปร่างหน้าตาคล้ายมนุษย์มาก ปรมาจารย์ที่สอนในสถานศึกษารู้ว่าเยี่ยนฟิวเมี้ยนไม่ใช่มนุษย์แน่ แต่ก็ไม่ว่าอะไรเยี่ยนฟิวเมี้ยน เยี่ยนฟิวเมี้ยนเรียนหนังสือกับมนุษย์ธรรมดามาตลอด แต่นักเรียนนั้นชอบดูถูกเยี่ยนฟิวเมี้ยน บางครั้งก็ตีเยี่ยนฟิวเมี้ยน บ้างก็ทำให้เยี่ยนฟิวเมี้ยนไม่สบายใจ จนอยู่มาวันหนึ่งเยี่ยนฟิวเมี้ยนจึงพูดว่าเพื่อน ๆ ของเขาที่ชอบดูถูกเขาและชอบตีเขาว่า ถ้าเขากลับไปเขาจะเอาเหลงเชกของพ่อเขามา นักเรียนทั้งหมดก็จะพ่ายแพ้เขาหมด พวกนักเรียนรวมทั้งปรมาจารย์รู้สึกสงสัยว่าเหลงเชกนั้นคืออะไร และวันหนึ่งเขาจึงเอาเหลงเชกอันนั้นมาด้วย พวกนักเรียนทั้งหลายก็...

  นิทานปรัมปรา เรื่อง.. ฟามแปะ อิ่นต้อย ในมีตำนานที่เล่าขานกันมาอย่างเนิ่นนาน กับหญิงสาวคนหนึ่งที่ไปศึกษาเล่าเรียนในสถานศึกษาแห่งหนึ่ง ซึ่งเขานั้นได้ปลอมแปลงตัวเองเป็นผู้ชาย และเล่าเรียนจนจบ โดยที่เขาหลอกเพื่อนคนหนึ่งของเขาที่รักเขา และพยายามพิสูจน์เขาว่าเป็นผู้หญิง แต่แล้วก็ไม่สำเร็จ มีนักเรียนสองคนซึ่งเป็นเพื่อนที่รักกัน คนหนึ่งชื่อฟ่ามแปะ และอีกคนหนึ่งชื่ออิ่นต้อย ต่างก็เรียนที่เดียวกัน คบกันด้วยความสนิทสนมมาก อิ่นต้อยนั้นเป็นผู้หญิงที่ปลอมตัวเป็นผู้ชาย แต่ฟ่ามแปะนั้นเป็นผู้ชาย โดยที่เขานั้นไม่รู้เลยว่าเพื่อนของเขาเป็นผู้หญิง แม้แต่ว่าเพื่อนในห้องบอกเขาแต่เขาก็ยังไม่เชื่ออยู่ดี เมื่อเขาถูกเพื่อน ๆ รบเร้ามากเข้า เขาจึงอยากพิสูจน์ว่าเพื่อนของเขาเป็นหญิงจริงหรือไม่ เขาจึงบอกกับให้อิ่นต่อยว่าลองฉี่ดูว่าใครไกลกว่ากัน อิ่นต่อยยอมให้เพื่อนของตนพิสูจน์ เพราะตนนั้นหลงรักฟ่ามแปะ จึงนำปากกาซึ่งมีรูแล้วฉี่ใส่ ปรากฎว่าอิ่นต่อยนั้นฉี่ได้ไกลกว่าฟามแปะเสียอีก แต่ฟ่ามแปะก็ยังไม่เชื่อ จึงขอให้พิสูจน์อีกว่าถ้าเพื่อนตนนั้นเป็นชายจริงตามธรรมชาติแล้ว หากผู้หญิงนอนใบบอนแล้วใบบอนจะเหี่ยวเร็ว ฟ่ามแปะจึง...

  นิทานท้องถิ่น เรื่อง.. ยักษ์กับคุณยาย มีตำนานที่เก่าแก่ของครอบครัวเมี่ยนอยู่ครอบครัวหนึ่ง ที่ต้องถูกยักษ์ฆ่ากินจนเหลือไว้เพียงแต่แค่ยายคนเดียวที่ยักษ์นั้นไม่กิน จึงเป็นตำนานเล่าต่อกันมาทุกวันนี้ ในดินแดนแห่งหนึ่งที่มีครอบครัวเมี่ยนอยู่ครอบครัวหนึ่งถูกยักษ์ฆ่ากินจน เกือบหมด เหลือเพียงยายคนหนึ่งซึ่งแก่มาก ยักษ์ตนนี้ไม่กินยายคนนี้ เพราะว่าเขาต้องการให้มานอนด้วย เมื่อตกกลางคืนยักษ์ตนนี้ก็จะมานอนกับยายคนนั้นเลย พอรุ่งเช้ายักษ์ก็ออกไปหากินตามปกติของมัน เมื่อยักษ์ไปแล้วยายคนนั้นก็ออกไปทำไร่ตามปกติ ยายต้องน้ำตานองหน้าและพร่ำบ่นให้ดินฟ้าช่วยนางด้วยเป็นเช่นนี้ประจำทุกวัน อยู่มาวันหนึ่งใบไม้ไผ่รู้สึกสงสารยาย จึงเอ่ยไปถามยายว่า ท่านเป็นไรไปเหรอ ทำไมถึงต้องร้องไห้ทุกวัน และทำไมต้องร้องขอให้ดินฟ้าช่วยด้วย นั้นมันเป็นเรื่องอะไร ยายคนนั้นก็เลยเล่าเรื่องให้ใบไม้ไผ่ฟัง ใบไม้ไผ่จึงบอกให้ยายกลับไปบ้าน เมื่อถึงบ้านแล้วรีบทำงานบ้านให้เสร็จแล้วก็เข้านอนแต่หัวค่ำ และให้เอาบันไดออกด้วย นอกนั้นไม้ไผ่จะช่วยเอง พอยายได้ยินดังนั้น จึงรีบกลับไปบ้าน และก็ทำตามที่ไม้ไผ่บอกทุกอย่าง พอตกกลางตึกยักษ์ก็กลับมาถึงบ้า...

  ชนเผ่าเมี่ยน : การนับวัน   วัน  ภาษาเมี่ยนเรียกว่า  ฮนอย  ชาวเมี่ยนไม่มีการนับวันเป็นสัปดาห์ แต่นับเป็นรอบคล้ายกับว่าในหนึ่งรอบเหมือนเป็นหนึ่งสัปดาห์ มีทั้งหมด 12 วัน และมีชื่อเรียกวันเป็นชื่อสัตว์ การนับวันของเมี่ยนนั้น จะนับเป็นรอบ ๆ คือ เมื่อนับครบรอบที่หนึ่งจากจุดเริ่มต้น คือ เจ้ยฮนอย (วันหนู) แล้วไปสิ้นสุดหนึ่งรอบที่ หอยฮนอย (วันหมู) แล้วจากนั้นก็ขึ้นมานับจากเริ่มต้นใหม่ เป็นเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จนจากวันเป็นเดือน เช่น เมื่อนับครบหนึ่งรอบแล้ว มาเริ่มต้นใหม่แล้วนับไปจนถึงวันที่ 15 ก็แปลว่าอยู่วันที่ เยี่ยนฮนอย (วันเสือ) เป็นต้น

ชนเผ่าเมี่ยน : การนับเดือน เดือน ภาษาเมี่ยนเรียกว่า  ฮล๋า  เดือนของเมี่ยนมีทั้งหมด 12 เดือน มีชื่อเรียกเป็นเดือนหนึ่ง สอง สาม ฯลฯ เดือนของเมี่ยนนั้นมีทั้งเดือนใหญ่ และเดือนเล็ก ในเดือนใหญ่จะมีทั้งหมด 30 วัน และเดือนเล็กมีทั้งหมด 29 วัน การที่จะรู้ได้ว่าเป็นเดือนอะไร วันอะไรนั้น ต้องเทียบดูจากปฏิทินจีน หรือในบางปีจะมีชื่อเดือนซ้ำกันถึงสองเดือน ชื่อเดือนภาษาเมี่ยน เทียบกับเดือน เดือนของไทย เดือนที่ 1 จี้หลา 1 กุมภาพันธ์ เดือนที่ 2 เหย่ยหลา 2 มีนาคม เดือนที่ 3 ฟ่าหลา 3 เมษายน เดือนที่ 4 เฝยหลา 4 พฤษภาคม เดือนที่ 5 หืมหลา 5 มิถุนายน เดือนที่ 6 หลั่วหลา 6 กรกฏาคม เดือนที่ 7 เชียดหลา 7 สิงหาคม เดือนที่ 8 เป้ดหลา 8 กันยายน เดือนที่ 9 จั้วหลา 9 ตุลาคม เดือนที่ 10 เจียบหลา 10 พฤศจิกายน เดือนที่ 11 เจียบเอียดหลา 11 ธันวาคม เดือนที่ 12 เจียบเหย่ยหลา 12 มกราคม การนับเดือนนั้นจะไม่ตรงกับเดือนไทยสากลทั่วไป ยกตัวอย่าง วันขึ้นปีใหม่ (ตรุษจีน) ในปี 2546-2547 วันขึ้นปีใหม่เมี่ยน (วันตรุษจีน) ปี 2546 ตรงกับเดือนไทยสากล ในช่วง วันที่ 9 เดือนกุมภาพันธ์ ส่วนปี 2547 ตรงกับวันที่ 22 เดือนมกราคม เป็นต...

  ชนเผ่าเมี่ยน : การนับปี ปี ภาษาเมี่ยนเรียกว่า เฮยี๋ยง เมี่ยนมีการกำหนดให้หนึ่งรอบปีมี 12 ปี และใช้ชื่อของสัตว์แทนชื่อปีทั้งสอบสองปี คือ คำนำหน้าชื่อสัตว์ทั้งสิบสองปี จะเปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะ ครบรอบ 5 รอบ หรือ 60 ปี ชาวเมี่ยนเมื่ออายุครบ 60 ปี จะถือว่าครบรอบวันเกิด เมื่ออายุครบ 60 ปีแล้ว เมี่ยนจะถือว่าหมดอายุแล้ว เพราะตามตำนานนั้น ได้สร้างให้มนุษย์มีอายุเพียงแค่ 60 ปีเท่านั้น ดังนั้นคนที่มีอายุครบ 60 ปี จะต้องทำบุญวันเกิดทุกปี เพื่อเป็นการต่ออายุ และจะมีพิธีกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับการ ต่ออายุ ชื่อเรียกปีใน 5 รอบของชาวเมี่ยน คือ เมื่อนับครบรอบที่ 5 และขึ้นรอบที่ 6 ก็จะมาเริ่มนับรอบที่ 1 ใหม่ เช่น เมื่อนับครบรอบที่ 5 คือ ก้วยหอย (ปีหมู) นับแต่ต้นปีจนจบปีสุดท้าย แล้วก็นับเริ่ม จากปีแรกหรือจากต้นปี (จาบจช้าง, ปีชวด) ใหม่ หรืออธิบายได้อีกแบบหนึ่ง คือ เมื่ออายุครบรอบ 60 ปี (ก้วยหอย, ปีกุน) แล้ว จะเริ่มการนับจากต้นปีใหม่ คือ จาบจช้าง (ปีชวด) ยกตัวอย่างเช่น เมื่ออายุครบ 72 ปีก็แปลว่า กำลังอยู่ในช่วงปีกุนอยู่ คือ เหยียดหอย แล้วก็นับต่อ ๆ ไปเรื่อย ๆ จนครบรอบวันเกิด ในรอบที่สองใหม่ การ...

  ชนเผ่าเมี่ยน : เครื่องดนตรี ปี่ (ขจัด) เครื่องดนตรีของเมี่ยนมีลักษณะเป็นการ เล่นดนตรีแบบง่าย ๆ ไม่ซับซ้อน โอกาสในการเล่นดนตรีของเมี่ยนค่อนข้างจำกัด คือ ดนตรีของเมี่ยนจะมีโอกาสนำออกมาเล่นได้ก็เฉพาะ เพื่อใช้เป็นส่วนประกอบในการดำเนินพิธีกรรมใหญ่ ๆ หรือสำคัญ ๆ ตามตำราพิธีกรรมระบุไว้ว่า ต้องใช้เครื่องดนตรีประกอบเท่านั้น เช่น การแต่งงาน พิธีบวช พิธีงานศพ พิธีกรรมดึงวิญญาณคนตายจากนรก (เชวตะหยั่ว) เป็นต้น และในบางพิธีกรรมเหล่านี้ การใช้เครื่องดนตรีร่วมประกอบพิธีกรรมยังไม่อาจใช้เครื่องดนตรีครบทุก ประเภทอีกด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของพิธีกรรม และคุณสมบัติของบุคคลที่เป็นเจ้าของพิธีกรรม เช่น ดนตรีประกอบพิธีกรรมแก่ผู้ตายที่ไม่เคยผ่านการบวชใหญ่ จะใช้ปี่ไม่ได้ หรือพีธีดึงวิญญาณคนตายขึ้นจากนรก จะใช้เครื่องดนตรีเพียงแค่ฉาบและกลองเท่านั้น นอกจากกรณีเพื่อเป็นส่วนประกอบทางพิธีกรรมดังกล่าวแล้ว ดนตรีของเมี่ยนไม่มีโอกาสส่งเสียงสำเนียงให้ผู้อื่นได้ยินอีกแม้แต่การฝึก ซ้อม การเล่นดนตรีประกอบพิธีกรรม จังหวะและทำนองของดนตรีจะเปลี่ยนแปลงไปตามขั้นตอนของพีธีกรรม หรือเหตุการณ์ในพิธีกรรม เช่น การแต่งงาน ขั้นตอ...

 ชนเผ่าเมี่ยน : บทเพลง  ในสังคมของชาวเมี่ยนบทเพลงเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งของเมี่ยน ซึ่งสัมพันธุ์กับวิถีการดำเนินชีวิตและขนบธรรมเนียมประเพณีอย่างแน่นแฟ้น เพลงของเมี่ยนเป็นเพลงที่มีลักษณะเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน การขับร้องจะเป็นการร้องเดี่ยวเพียงอย่างเดียว และจะไม่ใช้ดนตรีประกอบการร้องเพลง เว้นแต่การร้องเพลงบางชนิดที่อาจมีดนตรีรับเมื่อร้องจบ โอกาสการร้องเพลงร้องได้ทุกเวลาทั้งกลางวัน และกลางคืน ทั้งร้องตามลำพัง และร้องให้คนอื่นฟัง ในเวลาทำงานจะร้องเพลงไปด้วย หรือหนุ่มสาวจะร้องเพลงโต้ตอบกัน ร้องเชิญชวน เพื่อสร้างความสนิทสนมกัน ก่อนการเลือกคู่ คุยกันในเวลากลางคืน ในกรณีที่หนุ่มหรือสาวจากต่างหมู่บ้านมาค้างคืน มักจะมีการท้าทายประลองร้องเพลงโต้ตอบกัน การปฎิเสธไม่ร้องหรือร้องไม่ได้ของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งถือว่าเป็นเรื่องที่น่า อับอายมาก การร้องโต้ตอบเพื่อแลกเปลี่ยนกัน เชิญชวนดื่มเหล้าจะผลัดกันร้องทีละคน และต้องมีไหวพริบดี สามารถใช้คำร้องเปรียบเปรยที่เป็นโวหารกินใจจนอีกฝ่ายหนึ่งแพ้ไปก็ได้ ภาษาร้องกับคำพูดของเมี่ยน การพูดทั่วไปจะไม่เหมือนกัน ซึ่งเด็กสมัยปัจจุบันจะไม่สามารถร้องได้หรือแปลได้แล้ว ยกตัว...

 ชนเผ่าเมี่ยน : กีฬา เมี่ยนเป็นชนเผ่าหนึ่งที่มาอาศัยอยู่ในประเทศไทยมาอย่างช้านานแล้ว นับตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย และเมี่ยนยังมีประเพณีวัฒนธรรม พิธีกรรมต่างๆมากมาย และสิ่งหนึ่งที่ชาวเมี่ยนมีติดตัวเสมอคือ การรักความสงบและมีความรักใคร่สามัคคีกันเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เผ่าเมี่ยนในประเทศไทยบางจังหวัดได้เกิด การรวมตัวกันเกิดขึ้น และมีการละเล่นพื้นบ้านต่างๆ เกิดขึ้นในหมู่คณะ ชาวอิ้วเมี่ยนจึงคิดหาแนวทาง ในการนำชนเผ่าเมี่ยนนี้มาพบปะกัน จึงได้คิดงาน กีฬาอิ้วเมี่ยนขึ้น ต่อมาจึงเกิดการแข่งขัน กีฬาอิ้วเมี่ยนเกิดขึ้นงานกีฬาอิ้วเมี่ยนเป็นงานที่พี่น้องชาวเมี่ยนได้มา พบปะกัน มากที่สุด งานกีฬาอิ้วเมี่ยนได้จัดขึ้นมาแล้ว 17 ปี ในทุกๆปีนี้ พี่น้องชาวเมี่ยนจะมาแข่งขันกีฬากัน ในแต่ละปีก็จะหมุนกัน ไปตามจังหวัด ซึ่งแต่ละจังหวัด นั้นจะจัดตามความพร้อมของจังหวัดนั้นๆ และหมู่บ้าน ที่เราจะไปแข่งขันด้วย ในการแข่งขันของเมี่ยนนั้น มีทั้งกีฬาสากล และพื้นบ้านปะปนกันไป วัยผู้สูงอายุก็มาพบปะคุยเรื่องของผู้สูงอายุ ส่วนวัยเด็กหรือวัยรุ่นก็จะมาพูดคุยแลกเปลี่ยน กันตามปะสา ซึ่งสิ่งสำคัญ ของงานกีฬาอิ้วเมี่ยน ไม่เพียงแต่แข่งก...

  ชนเผ่าเมี่ยน: บ้าน ชาวเมี่ยนนิยมสร้างบ้านที่สูงกว่าระดับน้ำทะเลประมาณ 1,000-1,500 เมตร ปัจจุบันชาวเมี่ยนบางกลุ่มอาศัยอยู่พื้นที่ราบ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสะดวกในการประกอบอาชีพ และการปกครองของทางราชการ บ้านของเมี่ยนมักหันหลังสู่เนินเขา หากอยู่พื้นราบมักหันหน้าออกสู่ถนน ผังบ้านเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ปลูกคร่อมดินมีห้องนอนแบ่งแยกย่อยเป็นหลาย ๆ ห้องภายในบ้าน พ่อแม่แยกห้องให้ลูกสาวเมื่อเห็นว่าลูกสาวเริ่มเป็นสาวแล้ว ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการเลือกคู่ของหญิงสาวตามประเพณีการเที่ยวสาว มีห้องครัวแยกไปอีกห้องหนึ่ง และมีบริเวณห้องใหญ่เป็นที่โล่งมีแคร่ หรือเตียงไว้นั่งเล่น หรือสำหรับแขกมุมใดมุมหนึ่งของห้อง ในบ้านไม่มีหน้าต่าง แต่มีประตูเข้าออกหลายทาง ประตูที่สำคัญที่สุด คือประตูผี หรือประตูใหญ่ เป็นประตูที่ใช้ติดต่อกับวิญญาณ หรือแสดงการเพิ่ม หรือลดสมาชิกของตระกูล เมื่อมีพิธีศพหรือแต่งงานจะต้องใช้ประตูนี้เป็นทางเข้าและออก เวลาปกติทุกคนสามารถเดินเข้าออกทางนี้ได้ ประตูจะตรงกันข้ามกับหิ้งผี หรือเมี้ยนเตีย ก่อนสร้างบ้านต้องเอาดวงเกิดของหัวหน้าครอบครัวไปดูว่าประตูผีนี้จะหันหน้า ไปทางทิศใด ก็จะตั้งบ...

 ชนเผ่าเมี่ยน : คำสอน สุภาษิตคำ 1. บทกวีต้องแต่งให้ผู้ที่ซึ้งในบทกวีฟัง 2. ตัวหนังสือหนึ่งตัวมีค่าราวกับทองคำ 3. ความเมตตาธรรม และสัจจะมีค่าหนึ่งราวทองคำ 4. ผลสำเร็จของชีวิต อยู่ที่ความขยันหมั่นเพียร 5. ในป่ามีต้นไม้ขึ้นเยียดตรงแต่โลกนี้ ไร้คนซื่อตรงจริง 6. เลี้ยงลูกชายไม่อบรบสั่นสอน สู้เลี้ยงลาดีกว่า 7. เลี้ยงลูกสาวไม่อบรบสั่นสอน สู้เลี้ยงหมูไม่ได้ 8. ความดีทำยากเพราะกำลังไม่พอ 9. ความชั่วทำง่ายแถมมีกำลังเหลือเฟือ 10. น้ำใสสะอาดเกินไป ย่อมไม่มีปลาอาศัยอยู่ 11. คนที่เคร่งครัดเกินไปกลับไร้ปัญญา 12. เมื่อโชคชะตาลิขิตอะไรไว้ ก็จะเป็นอย่างนั้นอย่างแน่นอน 13. บุญคุณดุจน้ำทิพย์ ที่ไหลหลั่งจากฟากฟ้า 14. เครียดแค้นคนเป็นได้ แต่อย่าเครียดแค้นคนตาย 15. ผมขาวมักงอกตามวัยของคนอย่างไม่รู้ตัว 16. เทพเจ้าศักดิ์สิทธิ์จึงมีคนมากราบไหว้ 17. มีลูกกตัญญูพ่อแม่หมดทุกข์ไร้กังวล 18. สายตาสวรรค์นั้นกว้างขวาง 19. มีลูกจนไม่นาน ไม่มีลูกรวยไม่นาน 20. น้ำใสเพราะดินมากั้นคุ้มเอาไว้ 21. คนหนึ่งเล่าเรื่องเท็จ ร้อยคนเล่าต่อเรื่องเท็จก็กลายเป็นจริง 22. พบสิ่งดีพบช้า พบสิ่งเลวร้ายราวน้ำแกงลวก คำสอน 1. เพื่อให้รู้จั...

  ชนเผ่าเมี่ยน :เสื้อผ้า-เครื่องแต่งกาย เสื้อผ้าจากตำนานที่บันทึกไว้ในหนังสือเดินทางข้ามเขตภูเขา [เกีย เซ็น ป๊อง] ที่เมี่ยนได้คัดลอกกันต่อ ๆ มาจนถึงทุกวันนี้ ระบุให้ลูกหลานเมี่ยน ปกปิดร่างกายของผันหู ผู้ให้กำเนิดเมี่ยน โดยใช้เสื้อลายห้าสีคลุมร่าง เข็มขัดรัดเอวผ้าเช็ดหน้าลายดอกไม้ผูกที่หน้าผาก กางเกงลายปิดก้น ผ้าลายสองผืนปิดที่ขา เชื่อกันว่าจากตำนานนี้เองทำให้เมี่ยนใช้เสื้อ ผ้าคาดเอวผ้าโพกศีรษะ และกางเกงที่ปักด้วยห้าสี สมัยก่อนเมี่ยนการคมนาคมการค้าขายยังไปไม่ถึงบนดอย ส่วนใหญ่เมี่ยนนิยมใช้สีปักลาย เพียง 5 สีเท่านั้น คือสีแดง สีเหลือง สีน้ำเงินสีเขียวและสีขาวในช่วงสองทศวรรษ ที่ผ่านมานี้เมี่ยนนิยม ปักลายผ้าเพิ่มมากขึ้นและใช้สีต่างๆเพิ่มขึ้นมากอีกด้วยการปักลายและการใช้ สีสันในการปักลายใน แต่ละท้องถิ่นจะแตกต่างกันบ้างตามความนิยมของแต่ละท้องถิ่น การปักลายเสื้อผ้าทุกวัน นี้หญิงเมี่ยน ก็ยังคงแต่งกายตามแบบฉบับที่ระบุไว้ในตำนานได้อย่างเคร่งครัด ผ้าที่เมี่ยนนำมา ปักลายเป็นผ้าทอมือ กล่าวกันว่าเมี่ยนเคยทอผ้าใช้เอง แต่เมื่ออพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทย แล้วค้นพบว่าผ้าทอมือของ ไทลื้อที่มีถิ่นฐานอยู่ใน...

 ชนเผ่าเมี่ยน : อยู่กรรม อยู่กรรม ซึ่งแปลเป็นภาษาเมี่ยนว่า กิ่ง คือ วันที่ถูกกำหนดขึ้นมาตามความเชื่อของคนรุ่นก่อนหรือบรรพบุรุษ ซึ่งมีการยึดถือและปฏิบัติต่อ ๆ กันมา อยู่กรรมจะเริ่มตั้งแต่วันขึ้นปีใหม่เป็นต้นไป การนับวัน เดือน ปี เมี่ยนนี้จะเหมือนกับปฏิทินจีน อาจจะแตกต่างจากการนับแบบของไทย หรือสากลทั่วไป เดือนแรกของเมี่ยนนั้นจะเริ่มในวันขึ้นปีใหม่ ซึ่งจะตรงกับวันตรุษจีน (ราวเดือนมกราคม หรือเดือนกุมภาพันธ์ของไทย) เป็นวันที่ชาวเมี่ยนทุกคนต้องหยุดทำงานในไร่ และอยู่ที่บ้านอย่างสงบไม่ส่งเสียงดัง ส่วนใหญ่ไม่นิยมฆ่าสัตว์ในวันนั้น และไม่ตากผ้าในที่สูง ถ้าใครในหมู่บ้านฝ่าฝืนจะมีผลร้ายต่อหมู่บ้าน และตัวของเขาเอง อยู่กรรมนี้จะตรงกันทุกหมู่บ้าน เพราะยึดปฏิทินแบบจีนเป็นสำคัญ 1. วัน กรรมเสือนอน (กิ่ง ดะ ม่าว ป๋วย) เป็นวันกรรมที่เสือนอนหลับ คนไม่ควรเสียงดังรบกวน เพราะเชื่อว่า ถ้า ฝ่าฝืนจะมีผลเสียต่อสัตว์เลี้ยง และทรัพย์สิน จะมีการขอให้วิญญาณทั้งมวล ตลอดจนวิญญาณบรรพบุรุษช่วย ดูแลเสือไม่ให้มารบกวนชีวิต และทรัพย์สินของชาวบ้าน 2. วัน กรรมเสือเดิน (กิ่ง ดะ ม่าว ย่าง เจ้า) เป็นวันถัดมาจากวันกรรมเสือนอน เ...

  ชนเผ่าเมี่ยน : พิธีสะพานเรียกขวัญ พิธีสะพานเรียกขวัญหรือพิธีต่ออายุ โดยการสร้างสะพานให้วิญญาณข้ามกลับมาหาร่าง เป็นพิธีที่ใช้ระยะเวลาหนึ่งวันจะทำพิธีกันที่ชายหมู่บ้าน อุปกรณ์ 1. กระดาษผี(ใช้แทนเงิน) 2.ขนมห่อข้าวต้มมัดเป็นเครื่องเซ่น 3.กะละมังที่รองเลือดหมูเซ่น 4.สะพานไม้กระดานและเครื่องเซ่น 5.อ่างน้ำเพื่อเผาสารหรือกระดาษผี การจัดพิธีโดยเริ่มจาก เตรียมไม้กระดาน ซึ่งพึ่งเลื่อยจากต้นไม้สดๆให้มีปุ่มไม้ยื่นจากกระดานจำนวนเท่าครั้งของ พิธีที่ทำมาแล้ว สำหรับคนๆนั้น เขาจะทอดกระดานแผ่นนี้ ข้ามลำธารหรือทอดบนพื้นดินให้ขนานกับทางเข้าหมู่บ้าน ก่อนทำพิธี ผู้ประกอบพิธีจะเตรียมเขียนสารขึ้นมาหลายฉบับ โดยฉบับหนึ่งถึงบรรพชน ฉบับหนึ่งถึงเทพเจ้าญุตไต๋(คือ)และอีกฉบับถึงขวัญที่หลงทางหายไป แล้วประทับตราม้าเร็ว(ม้าเร็วคือ) เพื่อให้สารนั้นไปถึงมือผู้รับโดยด่วน แล้วจึงล้มลูกแบ่งหมูตัวนั้นเป็นห้าชิ้นแล้วประกอบเข้ากันเป็นหมูอย่างเดิม ตั้งไว้ที่ปลายสะพานด้านหมู้บ้าน ตั้งเครื่องเซ่นพระเจ้าญุตไต๋ไว้ใกล้ๆตัวหมู ส่วนเครื่องเซ่นอีกชุดหนึ่งตั้งไว้บนโต๊ะเล็กที่ปลายสะพานอีกด้าน ผู้ประกอบพิธีจะทำการไหว้วิญญาณอุปัชฌาจารย...

  ชนเผ่าเมี่ยน : พิธีเรียกขวัญ     เมี่ยนเป็นชนเผ่าที่มีความเชื่อ เรื่องประเพณี พิธีกรรมมาก การเรียกขวัญก็เป็นอีกหนึ่งพิธีกรรมที่เมี่ยนให้ความเคารพนับถือมาโดยตลอด ในระยะ 1 ปีของเมี่ยนนั้นแต่ละคนต้องทำการเรียกขวัญอย่างน้อย 1ครั้ง บางคนนั้นอาจจะเรียกขวัญปีละ 2-3 ครั้งก็มี เนื่องจากคนคนนั้นเกิดอาการป่วยเกิดขึ้น หรือทำเมื่อตกใจเห็นอะไรที่ไม่ดี จะต้องเดินทางไกล จากบ้านไปนาน ชนเผ่าเมี่ยนจึงทำการเรียกขวัญ เพื่อที่ให้ขวัญกับมาอยู่กับตัว เมี่ยนเชื่อว่าการเรียกขวัญนั้นจะช่วยขจัดความทุกข์ทรมานได้ และเมื่อทำแล้ว วิญญาณบรรพบุรุษก็จะมาคุ้มครอง และดูแลผู้เรียกขวัญ เมื่อเรียกขวัญเสร็จก็จะทำให้คนที่สู่ขวัญนั้นสบายใจขึ้น การเรียกขวัญของเมี่ยนนั้นจะอยู่ช่วงระหว่างเทศกาลปีใหม่ของเมี่ยน เพราะช่วงนั้นพี่น้องในทุก ๆ บ้านก็จะกลับบ้านมาพร้อมหน้าพร้อมตากัน พี่น้องที่อยู่ไกลเมื่อกลับมาถึงบ้าน พ่อแม่ก็จะห่าหมอผีมาช่วยเรียกขวัญ เนื่องจากว่าคนที่อยู่ห่างไกลจากบ้านนั้นจะไม่ค่อยกลับบ้าน จึงไม่ค่อยได้เรียกขวัญเท่าไหร่นัก กว่าจะได้เรียกขวัญทีหนึ่งก็ต้องนานเป็นปี ช่วงเทศกาลปีใหม่นี้จึงเป็นช่วงที่เหมาะ...

 ชนเผ่าเมี่ยน : พิธีฝูงเยี่ยนฟิวเมี้ยน (ส่งผีป่า) ฝูงเยี่ยนฟิวเมี้ยน หมายถึง การส่งผีป่า พิธีกรรมนี้เป็นพิธีกรรมของเมี่ยนที่มีมาแต่ดั้งเดิมแล้ว และได้สืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้ เมี่ยนเชื่อว่าพิธีกรรมนี้เป็นอีกพิธีกรรมหนึ่งที่ช่วยในการที่คน ๆ หนึ่งไปทำผิดต่อผีป่าหรือลบหลู่โดยไม่ได้ตั้งใจ แล้วเมื่อผีป่าเกิดความโกรธจึงทำให้เกิดการเจ็บป่วยขึ้นมา และจะไม่สามารถรักษาได้ โดยทั่วไปจึงต้องทำพิธีเพื่อขอขมา การทำพิธีนี้จะเริ่มมาตั้งแต่การทำพิธีกรรมย่อย โดยเมื่อมีคนที่เกิดอาการเจ็บป่วยขึ้นมา ไม่สามารถรักษาให้หายได้โดยการกินยา คนในครอบครัวนั้นก็ต้องไปทำพิธีถามหมอผี โดยการไปทำพิธี (โบ้วจุ๋ยซากว๋า) ก่อน คือ ทำพิธีถามวิญญาณบรรพบุรุษว่าที่เกิดอาการป่วยนี้ เกิดจากสาเหตุใด เมื่อทำการถามเสร็จแล้ว หมอผีก็จะบอกคนป่วยว่าคนป่วยนั้นได้ทำผิดต่อผีป่า คนป่วยก็จะได้รู้ว่าตนนั้นได้ทำผิดอย่างไรต่อผีป่า และทำผิดต่อสิ่งไหน จากนั้นหมอผีก็จะบอกให้กับคนป่วย และครอบครัวให้ไปทำพิธีส่งผีป่า โดยหมอผีจะบอกว่าจะต้องนำอะไรในการเซ่นไหว้เพื่อขอขมา หลังจากนั้นคนในครอบครัวก็จะหาวัน เพื่อที่จะไปทำพิธีส่งผีป่าต่อไป การส่งผีป่านี้จะต้...

 ชนเผ่าเมี่ยน : ความเชื่อ:ภาพวาดในพิธีศักดิ์สิทธิ์    เมี้ยนฝัง - ภาพวาดในพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ ภาพวาดในพิธีกรรม "เมี้ยนฝัง" ของเมี่ยนเป็นภาพบนม้วนกระดาษตามแบบศาสนาพุทธ ลัทธิเต๋า ภาพนี้ใช้ในพิธีกรรมต่าง ๆ หลายอย่าง โดยเมี่ยนจะนำมาติดกับฝาบ้านในบริเวณที่ทำพิธี หรืออาจจะแขนไว้นอกบ้านเฉพาะในบางพิธีกรรมก็ได้ ภาพเหล่านี้เป็นภาพวาดในลัทธิเต๋าแบบจีน ตามสำนักเต๋าที่เมี่ยนรับมานับถือ ภาพวาดเหล่านี้ส่วนหนึ่งถูกวาดให้มี่ลักษณะเป็นแบบเมี่ยน เพื่อให้สอดคล้องกับวัฒนธรรมความเป็นเมี่ยน ภาพวาดของผีบรรพบุรุษ (เจี๋ยฟิน) และหิ้งผีใหญ่ (ต้มหอยฟาน) จะมีคนเมี่ยนอยู่หลายจุด อีกภาพหนึ่งของเมี่ยนที่มีขนาดเล็กกว่าแสดงให้เห็น พ่านฮุ่ง ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของเมี่ยนเอง     ภาพวาดในพิธีกรรมทางศาสนาของเมี่ยนจะทำความเข้าใจได้ง่าย ถึงแม้ว่าภาพวาดของเมี่ยนจะแสดงลักษณะของเทพยดาเหมือนกับลัทธิเต๋า แต่ภาพวาดของเมี่ยนเป็นไปตามกฎที่เข้มงวดซึ่งจะทำให้เข้าใจง่ายขึ้น ภาพวาด "เมี่ยนฝัง" ของเมี่ยน ครบชุดจะต้องประกอบด้วยภาพวาดหลักจำนวน 17 ภาพ ภาพวาดหลักเหล่านี้ จะเป็นไปตามลำดับของเทพยดาที่กำหนดไว้อย่างชัดเจ...

ชนเผ่าเมี่ยน : พิธีบวช พิธีบวช (กว๋าตัง)   คำว่า "กว๋า ตัง" ในภาษาเมี่ยนมีความหมายว่าแขวนตะเกียง ซึ่งเป็นการทำบุญเพื่อให้เกิดความสว่างขึ้น และเมี่ยนเองก็จะถือว่าผู้ที่ผ่านพิธีนี้แล้ว จะมีตะเกียง 3 ดวง พิธีนี้ได้รับอิทธิพลมาจากลัทธิเต๋า เป็นพิธีที่ทำเฉพาะผู้ชายเท่านั้น ถือเป็นการสร้างบุญบารมีให้กับตนเอง ทำบุญอุทิศให้บรรพบุรุษ และเป็นผู้สืบสกุล ไม่มีหลักฐานปรากฏแน่ชัดว่า พิธีกรรมนี้มีประวัติความเป็นมาอย่างไร มีเพียงแต่คำบอกเล่าจากการสันนิษฐานของผู้อาวุโสว่า พิธีกว๋าตัง นี้มีมานานมากแล้ว คงจะเป็น "ฟ่ามชิงฮู่ง" เป็นผู้บัญญัติให้ชาวเมี่ยนทำพิธีนี้ เมื่อประมาณ 2361 ปีมาแล้ว เพราะ ฟ่ามชิงฮู่ง เป็นผู้สร้างโลกวิญญาณและโลกของคน ฟ่ามชิงฮู่ง จึงบอกให้ทำพิธีกว่าตัง เพื่อช่วยเหลือคนดีที่ตายไปให้ได้ขึ้นสวรรค์ หรือไปอยู่กับบรรพบุรุษของตนเอง จะได้ไม่ตกลงไปในนรกที่ยากลำบาก พิธีนี้เป็นพิธีบวชพิธีแรกซึ่งจะทำให้กับผู้ชาย เมี่ยน โดยไม่จำกัดอายุ ในประเพณีของเมี่ยน โดยเฉพาะผู้ชายถ้าจะเป็นคนที่สมบูรณ์จะต้องผ่านพิธีบวชก่อน   พิธีกว๋าตัง หมายถึงพิธีแขวนตะเกียง 3 ดวง เป็นพิธีที่สำคัญมาก เพราะถ...

 ชนเผ่าเมี่ยน : ประเพณีวันสาร์ทจีน(เจี๋ยเจียบเฝย)   เจี๋ยเจียบเฝย หรือ เชียดหาเจียบเฝย (วันสาร์ทจีน) ตรงกับวันที่ 14 – 15 เดือน 7 ของจีน วันเชียดหาเจียบเฝยของเมี่ยนจะมี 2 วัน คือ วันที่ 14 หรือเรียกว่า "เจียบเฝย" และวันที่ 15 เรียกว่า "เจียบหือ" ก่อนถึงเชียดหาเจียบเฝย 1 วัน คือวันที่ 13 หรือที่เรียกกันว่า "เจียบฟาม" ชาวบ้านจะเตรียมของใช้สำหรับทำพิธี เช่น กระดาษเงิน กระดาษทอง และหาฟืนมามาเก็บไว้มาก ๆ เพราะว่าในวันทำพิธีนี้ห้ามไปทำไร่ และเก็บฟืน ส่วนคนที่ไปนอนค้างคืนไนไร่ก็จะทยอยกันเดินทางกลับบ้านในวันนี้ นอกจากนี้ยังทำขนมที่เรียกกันว่า "เจียบเฝยยั้ว" วัน ที่ 14 หรือ เจียบเฝยนี้ เชื่อกันว่าเป็นวันของคน ชาวบ้านจะไม่ไปไร่เข้าป่าล่าสัตว์ ไม่ทำงานใด ๆ วันนี้จะมีการเซ่นไหว้บรรพบุรุษตามความเชื่อที่มีมาแต่โบราณ เพราะเป็นที่เทพเจ้า เทพธิดา วิญญาณบรรพบุรุษเฉลิมฉลองครั้งยิ่งใหญ่ มีการทำบุญกันทุกบ้านเรือน มีการขออภัยโทษแก่ดวงวิญญาณต่าง ๆ ให้เป็นอิสระ ลูกหลานจะต้องมีการทำพิธีบวงสรวง เผากระดาษเงิน กระดาษทองส่งไปให้วิญญาณบรรพบุรุษได้ใช้จ่าย วันที่ 15 วิญญาณบรรพบ...

หนุ่มม้งกับกลางคืน ... กาลเวลาแปรเปลี่ยนไปพร้อมกับการหมุนของโลกที่เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา ซึ่งฤดูกาลเริ่มหมุนเวียน ไปเรื่อยๆ อย่างไม่สามารถหยุดยั้งได้ฤดูใบไม้ผลิเริ่มแวะเวียนมาอีกครั้ง วันเวลานำพาใบไม้ร่วงโรยไปตามฤดูกาล ..แต่ดูเหมือนบางสิ่งบางอย่างคงเดิมอยู่ตลอดเวลานั่นคือ ขบวนการจีบสาว ของชายม้ง ไม่ว่ากาลเวลาจะแปรเปลี่ยนไปพร้อมกับกระแสของสังคมก็ตามที แต่ขบวนการจีบสาวๆ ยังคงยืนยงคงกระพันอยู่ ไม่มีแนวทางแก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงได้เลย เพราะผู้หลักผู้ใหญ่ต่างคิดว่า นั่นคือ ค่านิยม หรือ ประเพณี ไปแล้ว ... จึงทำให้ไม่สามารถมีทางแก้ไขตรงจุดนี้ได้ ผู้หลักผู้ใหญ่ม้งที่เป็นผู้ชาย มักจะสอนกลวิธีการจีบสาวให้ลูกหลานที่เป็นผู้ชายเสมอ กลวิธีต่างๆ เหล่านี้ เป็นสาเหตุหนึ่งที่เยาวชนม้ง ในสมัยก่อนมักจะแต่งงานตอนอายุยังน้อยมาก บางคู่แต่งงานอายุเพียง11-15 ปี ซึ่งเป็นช่วงอายุที่น้อยมากและยังอยู่ในวัยที่ี่กำลังจะเจริญเติบโตทางด้าน ร่างกายเท่านั้น ส่วนพัฒนาการทางสมองหรือความมั่นคงด้านจิตใจยังไม่เจริญเติบโตบริบูรณ์ เขาเหล่านี้ต้องมาเรียน รู้ภาระหน้าที่ต่างๆ ที่ต้องรับผิดชอบ ทั้งๆ ที่ยังไม่สามารถดูแลตัวเองได้ ซึ่งเยา...

 เมียน้อยทางไกล ชายร่าง อ้วนท้วม.. มีพุงใหญ่ ๆ... ความสูงประมาณ 150-160 ...อายุราว ๆ 40 - 50 ปี.. ใส่สูทสีดำ... ถือกล้องถ่ายวีดีโอ... ดูลักษณะเหมือนคนที่ภูมิฐาน... ฐานะทางการเงินค่อนข้างดี... เดินมาโดยวางมาดเต็มที่....       ใน อดีตครั้งหนึ่งดิฉันมีความรู้สึกว่า "เท่ห์ ดูดี เหมือนเจ้าชายขี่ม้าขาวมาโปรด" แต่มาปัจจุบันนี้ ฉันเปลี่ยน ความคิดไปแล้ว จากหลังมือเป็นหน้ามือ เพราะว่าฉันได้รับการศึกษา ฉันได้รับในสิ่งที่มีค่ามากกว่า คำว่า "เงิน" หากว่าเอ่ยถึงเงินหลาย ๆ คนต้องตกตะลึงเมื่อได้ยินคำ ๆ นี้ เงินคือพระเจ้า เงินคือลมหายใจของคนทุกคน เงินคือ ทุกสิ่งทุกอย่างที่บันดาลความสุขให้แก่มนุษย์ ฉะนั้นเงินจึงเปรียบเสมือน พระเจ้าที่ชุบชีวิตคนให้เป็นคนมากยิ่งขึ้น และเพราะสังคมประเมินค่าของคนที่ความรวย-ความจน เพราะสังคมวัดค่าของความเป็นคนที่เงินตรา เพราะสังคม ไม่ได้วัดค่าของคนที่จิตใจ จึงทำให้คนพยายามสร้างเปลือกภายนอกให้สวยงามเพื่อตบตาผู้อื่น จึงส่งผลให้คนใน สังคมมีแต่ความเห็นแก่ตัว เอารัดเอาเปรียบผู้คนที่ด้อยกว่า ซึ่งก็เป็นเช่นเดียวกันกับสังคมม้งในอดีต ม้งนั่นจะนิยมทำมาหากินพอมี...

 ชนเผ่าเมี่ยน : ประเพณีปีใหม่  วันขึ้นปีใหม่ (เจี๋ย เซียง เหฮียง) พิธีฉลองปีใหม่ของเมี่ยนจะจัดเป็นประจำทุก ๆ ปี หลังจากปีเก่าได้ผ่านพ้นไปแล้ว เช่นเดียวกับชนเผ่ากลุ่มอื่น ๆ ทั่วไป แต่เนื่องจากเผ่าเมี่ยนใช้วิธีนับวัน เดือน ปี แบบจีน ดังนั้นวันฉลองปีใหม่จึงเริ่มพร้อมกันกับชาวจีน คือ วันตรุษจีน ภาษาเมี่ยนเรียกว่า เจี๋ยฮยั๋ง ก่อนที่จะถึงพิธี เจี๋ยงฮยั๋ง นี้ ชาวบ้านแต่ละครัวเรือน จะต้องเตรียมสิ่งของเครื่องใช้ที่จำเป็นทั้งของใช้ส่วนตัว และของใช้ในครัวเรือนให้เรียบร้อยก่อน เพราะเมื่อถึงวันขึ้นปีใหม่แล้ว จะมีกฏข้อห้ามหลายอย่างที่เผ่าเมี่ยน ยึดถือและปฏิบัติกันต่อ ๆ กันมา ชาวเมี่ยนจะมีสิ่งที่ต้องเตรียมก่อนวันปีใหม่ คือ 1. อาหารสัตว์ เช่น หยวกกล้วย หญ้าสำหรับเลี้ยงหมูเลี้ยงวัว และอื่น ๆ เพราะเมี่ยนเชื่อว่า ถ้าไปหาอาหารสัตว์ในวันขึ้นปีใหม่นี้ เมื่อถึงเวลาทำไร่ จะมีวัชพืชขึ้นมาก ทำให้ผลผลิตไม่ดีหรือไม่พอกิน 2. ฟืน สำหรับหุงต้ม เมี่ยนเชื่อว่าถ้าไปตัดฟืนในวันขึ้นปีใหม่ จะทำให้ในตัวบ้านมีแมลงบุ้งมาก 3. ขนม(ฌั้ว) ใช้สำหรับไหว้พรรพบุรุษ และใช้กินในวันขึ้นปีใหม่ ขนมที่ทำมี ข้าวปุก (ฌั้ว จซง) ข้าว...

ชนเผ่าเมี่ยน : วิถีชีวิตใน 1 รอบปี เดือน     วิถีชีวิต      วัฒนธรรม,ประเพณี,พิธีกรรม มกราคม ส่วนใหญ่จะอยู่ในช่วงรอยต่อระหว่างปลายปี จะเข้าปีใหม่คือวันตรุษจีน วิถีชีวิตจะอยู่ในช่วงพักผ่อนจากงานไร่นา เพื่อต้อนรับเข้าสู่ปีใหม่ โดยจะหาฟืนหาของป่ามาเก็บไว้เพื่อตุนไว้ในช่วงปีใหม่ตรุษจีน ประกอบพิธีเลี้ยงผีต่างๆที่ได้ดูแลครอบครัวรวมถึง ไร่นาตลอดทั้งปี เช่น พิธีเลี้ยงผีปู่ย่าตายาย เลี้ยงผีป่าผีเขา เป็นต้น กุมภาพันธ์ ต้นเดือนกุมภาพันธ์คือ วันตรุษจีนวันปีใหม่ จะพักผ่อน และสังสรรค์กันในช่วงปีใหม่ พิธีเปี้ยดฟ้าด พิธีนี้จะประกอบในช่วงวันสำคัญเท่านั้น เช่นวันตรุษจีน หรือมีในช่วงมีพิธีกรรมทำพิธีใหญ่เท่านั้น มีนาคม ช่วงฤดูของก๋งจะเก็บก๋งมาขายหรือทำไม้กวาด และจะเตรียมอุปกรณ์ที่ จะถางไร่ เช่น มีด ขวานและอื่นๆ พิธีกรรมขอเจ้าที่ ขอพื้นที่เพื่อทำการถางไร่ เมษายน ถางไร่เผาไร่เตรียมพื้นที่สำหรับการเพาะปลูก และทำแนวกันไฟรอบๆ พิธีซิบตะปู๋งเมี้ยน (เป็นพิธีที่ทำกันทั้งหมู่บ้านหรือเรียก อีกประเภทหนึ่งว่า เลี้ยงผีประจำหมู่บ้าน) ให้คุ้มครอง พฤษาภาคม เริ่มการเพาะปลูก ซึ่ง...

  ชนเผ่าเมี่ยน :การตีเหล็ก ลักษณะการตีเหล็กของเมี่ยนนั้นก็คล้ายๆกับเผ่าอื่นๆ ส่วนใหญ่ส่วนใหญ่เป็นเพราะความสะดวกของเผ่าตนเองมากกว่า การตีเหล็กนั้ส่วนใหญ่มักจะทำมาเพื่อการเกษตรส่วนใหญ่เท่านั้น ชึ่งอาจเป็นเพราะลักษณะภูมิประเทศที่ไม่คล้ายครึงกัน การทำไร่ ทำสวนแตกต่างกัน โดยเผ่ากเมี่ยนมักทำการเกษตรอยู่บนพื้นที่สูงเครื่องมือทางการเกษตรตามท้อง ตลาดจึงยากาต่อการทำงาน เมี่ยนจึงไม่นิยมาซื้ออุประกรณ์จากท้องตลาดมาใช้ ดังนั้นเมี่ยนจึงได้มีช่างตีเหล็กประจำหมู่บ้านอยู่ อุประกรณ์ทางการเกษตรจึงให้ช่างทำเหล้กทำให้ หมู่บ้ารเมี่ยนนั้นจะมีช่างตีเหล็กประจำหมู่บ้านอยู่ อาจจะมากกว่า 1คนก็ได้ การตีเหล็กของช่างตีเหล็กนี้เวลาที่ชาวบ้านต้องการตีเหล็กก็จะต้องนำเหล็ก มาเอง อาจจะชื้อมาหรือเหล็กที่มีอยู่แล้วนำมาให้ช่างตีเหล็กตีให้ โดยชาวบ้านสามารถที่จะบอกลักษณะตามที่ต้องการได้เอง โดยบอกลักษณะกับช่างตีเหล็กแล้วช่างตีเหล็กก็จะทำตามที่ชาวบ้านต้องการ การให้ช่างตีเหล็กตีเหล็กทำอุปกรเครื่องใช้ให้นี้ ชาวบ้านก้อจะมีสิ่งตอบแทนให้กับช่างตีเหล็ก อาจจะเป็นเงินบ้าง ข้าวสารอาหารบ้างตามความเป็นน้ำใจของแต่ล่ะบุคคนที่มาสั่งทำ วิธ...

  ชนเผ่าเมี่ยน :ของใช้ในชีวิตประจำวัน การดำรงชีวิตของชนเผ่าต่างๆจะมีลักษณะที่ไม่แตกต่างกันมากนัก ซึ่งอุปกรณ์ข้าวของเครื่องใช้ในวิถีชีวิตประจำวันก็จะมีลักษณะที่คล้ายๆกัน เพียงแต่มีชื่อเรียกเท่านั้นที่ต่างกันไป ภาพ ชื่อภาษาเมี่ยน ชื่อภาษาไทย ประโยชน์ ตน ม้านั่ง เป็นไม้สานที่ทำมาจากไม้ไผ่ที่มีความคงทนจักรสานเป็นม้านั่ง ใช้สำหรับนั่ง โฉ่ง ปืนยาว ปืน ซึ่งทำมาจากไม้ที่มีความคงทนเช่น ไม้ดู่ มีลักษณะยาวประมาณหนึ่งวา และมีเชือกในการคล้องตัวเวลาไปในป่าพกพาได้สะดวก ใช้สำหรับล่าสัตว์ ก๊าน ไม้กวาด ใช้กวาดบ้าน ทำมาจากดอกก๋งและไม้ก๋งและเชือกซึ่งลักษณะบ้านของชาวเมี่ยนนั้นจะสร้างติดดิน จึงต้องจำเป็นอย่างยิ่งที่จะทำไม้กวาดที่แข็งแรงและมั่นคง เจ ตะกร้า เป็นการจักรสานจากไม้ไผ่ ซึ่งตะกร้าของเมี่ยนจะเป็นลักษณ์ที่เห็นดังรูป เป็นตะกร้าอเนกประสงค์ ซึ่งใช้เป็นได้ทั้งใส่สิ่งของทั่วไป หรือใช้ตากเมล็ดพันธุ์ รวมไปถึงบางบ้านใช้เป็นถังขยะ ซ่า จาดเล็ก จะมีสองลักษณะ คือระยะห่างของการสานแบบใหญ่จะสานชิดจนมิด(เมี่ยนเรียกว่า เซฮี้ยง) แต่จาดเล็กจะห่างออกหน่อย ซึ่งใช้สำหรับ ตากเมล็ดพันธุ์ต่างๆและใช้ได้หลายแบบ ซึ่งก็เป็นจ...