วัฒนธรรมและประเพณีของไทย

  ล้านนาสมัยเป็นเมืองประเทศราชของไทย (พ.ศ. 2317 – 2427) หลังจากเสร็จสงครามขับไล่พม่าออกจากเชียงใหม่ พ.ศ. 2317 แล้ว พระเจ้าตากสินทรงตอบแทนความดีความชอบโดยโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพระญาจ่าบ้าน (บุญมา) เป็นพระยาวิเชียรปราการครองเมืองเชียงใหม่ พระเจ้ากาวิละครองเมืองลำปาง และทรงอบอาญาสิทธิ์แก่เจ้าเมืองทั้งสองให้ปกครองบ้านเมืองตามธรรมเนียมเดิม ของล้านนา อย่างไรก็ตามปัญหาพม่ายังไม่หมดไป พม่ายังพยายามยึดเชียงใหม่กลับคืน โดยยกกองทัพเข้ามาหลายครั้ง (ครั้งแรก พ.ศ. 2318) พระญาจ่าบ้านป้องกันเมืองเชียงใหม่อย่างเข้มแข็งแต่ในที่สุดก็รักษาเมืองไว้ ไม่ได้ เพราะผู้คนในเมืองเชียงใหม่มีน้อยและอยู่ในสภาพอดอยากมาก พระญาจ่าบ้านจึงถอยไปตั้งมั่นที่ท่าวังพร้าวและลำปาง เมื่อกองทัพพม่ากลับไป พระญาจ่าบ้านก็กลับไปตั้งเมืองเชียงใหม่อีกในช่วงเวลาสั้น ๆ จึงมีลักษณะกลับไปกลับมา ในช่วงปลายสมัยธนบุรีเชียงใหม่ถูกปล่องให้เป็นเมืองร้าง รวมทั้งเมืองอื่น ๆ ในล้านนาด้วย จะมีแต่เมืองลำปางที่เป็นแหล่งที่มั่นของฝ่ายไทย เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชขึ้นครองราชย์ ทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพระเจ้ากาวิละเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่แ...