ถิ่น
ถิ่น ชาวเขาเผ่าถิ่น ซึ่งแต่เดิมรู้จักกันในชื่อ “ ขมุ ” มีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น ชาวดอย ข่าไฟ ข่าถิ่น ลวะไพ่ ถิ่น มาลและลวะถิ่น ส่วนคนไทยพื้นราบในจังหวัดน่านมักจะเรียกชาวเขาเผ่าถิ่นว่า “ ลวะ ” ชื่อดังกล่าวอาจจะทำให้เกิดการสับสนว่า เป็นชาวเขากลุ่มเดียวกับชาวลวะที่อาศัยอยู่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอนและจังหวัด เชียงใหม่ จึงจัดอยู่ในตระกูลภาษาเดียวกัน แต่ชาวเขาทั้ง ๒ กลุ่มนี้ ต่างมีภาษาที่เป็นของตนเอง นอกจากนี้ยังมีลักษณะสังคมและวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน การสื่อภาษาของทั้ง ๒ เผ่า ไม่สามารถกระทำกันได้ ดังนั้นชาวเขาเผ่าถิ่นและชาวเขาเผ่าลวะจึงเป็นคนละเผ่ากันและมีความแตกต่าง กัน ในการเขียนครั้งนี้จะเน้นที่ข้อมูลในจังหวัดน่าน ประวัติความเป็นมา ชาวเขาเผ่าถิ่นซึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่ในแถบ ภูเขา รอยต่อระหว่างจังหวัดน่านกับแขวงชัยบุรี ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวนั้น มีประวัติความเป็นมาของเผ่าที่ยังไม่ชัดเจน เนื่องจากชาวถิ่นไม่มีภาษาเขียนของตนเอง จึงไม่มีการจดบันทึกประวัติความเป็นมาที่เป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งข้อสงสัยดังกล่าวแยกเป็น ๒ แนวทาง คือชาวเขาเผ่าถิ่นเป็นชนชาติดั้งเดิมซึ่งตั้งรกรากอยู่ในประเทศไทย...