วัฒนธรรมและประเพณีของไทย

  ล้านนา ล้านนา ซึ่งมีศัพท์ภาษาบาลีกำกับ โดยเฉพาะในท้ายคัมภีร์ใบลานจากเมืองน่านและที่อื่นที่พบจำนวนไม่น้อยกว่า 50 แห่งว่า “ ทสลกฺเขตฺนคร ” ซึ่งแปลว่าเมืองสิบแสนนำ หมายถึงดินแดนที่มีจำนวนที่นานับล้าน คือมี ที่นาเป็นจำนวนมากเป็นคำคู่กับเมืองหลวงพระบางที่ชื่ออาณาจักร “ ล้านช้าง ” คือดินแดนที่มีช้างนับล้านตัว ซึ่งมีภาษาบาลีกำกับว่า “ สตนาคนหุต ” หรือช้างร้อยหมื่น นอกจากนี้ยังพบความจากพระสุพรรณบัฏของพระ บาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชการที่ 4 พระราชทานอิสริยยศแก่พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ (เจ้าชีวิตอ้าว) ให้ดำรงตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ มีราชทินนามดังนี้ “ เจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ดำรงนพีสีนคร สุนทรทศลักษกระเษตร วรฤทธิเดชมหาโยนาง คราชวงษาธิบดี เจ้านครเชียงใหม่ ” คำว่า ทรลักษกระเษตร แยกศัพท์ได้ว่าทศ – สิบ ลักษ – แสน กระเษตร – นา รวมความว่า “ สิบแสนนา คือล้านนานั่นเอง ” อย่างไรก็ตาม อย่างช้าตั่งแต่ พ.ศ. 2510 เป็นต้นมา ในหมู่นักวิชาการระดับสูงจำนวนหนึ่งพบคำว่า “ ล้านนา ” เป็นคำถูกต้องแล้ว และชัดเจนมากขึ้นเมื่อ ดร.ฮันส์ เพนธ์ เสนอบทความใน พ.ศ. 2523 ยืนยันการพบคำล้านนาในศิลาจารึกวัดเชียงสา (จารึก...